LUCETTE TER BORG

Kunstenaars, eis je plek op

Op het eerste gezicht is er niets dat ze onderscheidt van een toegangskaartje voor een blockbuster, van een normale plattegrond van een museum, een moskee. Het plaatje van het fruitstilleven is écht van Caravaggio, diens meesterwerken waren écht in het Grand Palais in Parijs te zien. Maar dan loopt eigenlijk alles spaak. Wat doet die informatie daar over apple crumble, gratis koffie of de mogelijkheid om kunst te gaan bekijken bij dertig graden onder nul? Wat is een ‘moskee met contemporain uitzicht’, waar we als Indiana Jones op zoek mogen naar een schat? Welke ‘hedendaagse ideologieën’ snorren we op tussen minaret en expositieruimte?
De in Nederland nog veel te weinig bekende, Belgische kunstenaar Wesley Meuris (1977) schetst op de groepstentoonstelling Unexpressive een tot in de puntjes uitgewerkt perspectief van iets waarvan we denken dat het de toekomst is, maar waar we misschien al middenin staan. Meuris ontleedt in superesthetische architectonische modellen waar ons handelen in openbare (kunst)ruimtes door wordt bepaald. Dat doet hij op een beklemmende en vilein geestige manier.
Meuris is één van de zeven kunstenaars die door tentoonstellingsmaakster Florette Dijkstra is uitgenodigd. Een jaar geleden, toen driekwart van de kunstwereld in gespannen afwachting zat voor de nakende bezuinigingen, lanceerde Dijkstra het tijdschrift KUNSTWORDTTERUGKUNST, kortweg KWTK geheten. Geïnspireerd door de Arte Povera-kunstenaar Luciano Fabro, is KWTK een tijdschrift vóór en dóór kunstenaars. Zij moeten het heft weer zelf in handen nemen. Zij moeten op onderzoek naar de bestaansvoorwaarden van hun kunst. Alleen zo – meende Fabro, en meent Dijkstra, en menen de kunstenaars die bijdragen aan KWTK – kan kunst weer een plek in de samenleving opeisen die verder gaat dan die van paljas of winstmaker.
Het vierde nummer van KWTK verschijnt binnenkort, en dat is een prestatie in tijden van recessie. Hoe verschillend het werk van de deelnemers ook is, iedereen plaatst zichzelf kritisch binnen de kunst en haar traditie. Wie immers niet kijkt naar wat anderen maken, ziet niet waarmee hij zelf bezig is.
Zo onderzoekt Mirjam Kuitenbrouwer zoiets efemeers en essentieels als het kijken op zichzelf. Stap binnen in haar Recursiecabine, die óók een super 8 viewmaster is, ook een datsja aan een bosrand, ook een bibliotheek met boektitels die als een gedicht achter elkaar te lezen zijn, en ervaar wat verbeelding vermag.
Loek Grootjans toont een ‘21ste meesterwerk dat niet gemaakt kon worden’: een vitrinebak met secuur gerangschikt gruis, stukjes textiel, steen. Het beeld lijkt een geperverteerde echo van het werk van de Amerikaanse beeldhouwtycoon Donald Judd. Tegelijkertijd is het ook een mooie vingerwijzing naar kunst die in deze eeuw verloren zal gaan als niemand zich er meer toe verhoudt.

Unexpressive. 1 jaar KUNSTWORDTTERUGKUNST. T/m 10 febr in De Ketelfactory, Schiedam. Inl: info@kunstwordtterugkunst.nl
••••

NRC Handelsblad 29 11 2012
 

unexpressive
1 jaar kunstwordtterugkunst
De Ketelfactory Schiedam
25 11 2012 – 10 02 2013

Emma van der Put
Simon van Til
Mirjam Kuitenbrouwer
Wesley Meuris
Philippine Hoegen
Lon Robbé
Loek Grootjans

curator Florette Dijkstra