FLOS WILDSCHUT

Condensed Reality; Een ontdekkingsreis langs werken in de tentoonstelling

In haar werk en in de vele teksten die ze schrijft poogt Mirjam Kuitenbrouwer begrippen als waarneming en werkelijkheid te doorgronden. Ze noemt de werkelijkheid ‘een verwarde zaak’ en probeert in een haast filosofisch proces deze kluwen te ontwarren.
Kuitenbrouwer kan alleen grip krijgen op het fenomeen werkelijkheid door afstand te creëren. En dat vormt meteen een probleem, want er bestaat geen afstand tot de werkelijkheid. “Als ik afstand van de werkelijkheid zou nemen, zou dat mijn dood betekenen”, merkt Kuitenbrouwer terecht op. In haar werk zoekt ze daarom naar middelen om barrières tussen zichzelf en de wereld op te werpen. Niet om de wereld geheel te blokkeren, maar om de blik op de wereld om te leiden. Alleen zo ontstaat volgens Kuitenbrouwer een reflectief inzicht in de wereld en kun je de werkelijkheid doorgronden.
Die barrière kan een camera, een lens of een raam zijn. Ze heeft inmiddels een zeer uitgebreide verzameling van analoge foto- en filmcamera’s, viewers, lenzen en spiegels aangelegd. Samen met een archief van aantekeningen, citaten, teksten en boeken, vormen ze de bouwstenen van haar oeuvre.
Door middel van architectonische modellen, gecombineerd met lenzen als vensters, legt Kuitenbrouwer haar filosofie over het waarnemen bloot, waarin elementen als binnen en buiten, schaal en maat een essentiële rol spelen.
In de Recursiecabine komt alles samen. De cabine is gemodelleerd naar de behuizing van een oude super 8 viewer-editor, die een grote overeenkomst heeft met de schrijfzolder van de Duitse schrijver Uwe Johnson in Berlijn. Kuitenbrouwer omschrijft het werk zelf als “een kamer waarbinnen met minimale middelen een complete leefwereld is opgezet als een uitdijend heelal”. De kamer heeft weliswaar een deur en grote raampartij, maar het is voor de bewoner niet mogelijk naar buiten te kijken. Het contact met de buitenwereld komt alleen op een indirecte manier tot stand; door middel van de attributen die in de kamer te vinden zijn. Zo blijken alle boeken die in het raam staan en het uitzicht blokkeren, te gaan over vensters, uitzichten en manieren van waarnemen. De wereldbol in de globestandaard is vervangen door een scharnierend raamkader met daarin een speciale sterk verkleinende lens. Als je er op afstand doorheen kijkt wordt de hele wereld van het kamertje erin samengebald.

excerpt from brochure published in connection with the exhibition
Condensed Reality, Biënnale Gelderland 2012 – De wereld zien in een korrel zand
Museum voor Moderne Kunst Arnhem
 

Condensed Reality
Biënnale Gelderland 2012
– De wereld zien in een korrel zand
Museum voor Moderne Kunst Arnhem
14 09 2012 – 28 10 2012

Catalogtree

Ronald de Ceuster

Brieke Drost

Anneke van der Eerden

G.A.N.G. (Rob Groot Zevert, Hans Jungerius)

Marjolein de Groen

May Heek

Mariës Hendriks

Peter Jordaan

Jissel Kerkstra

Gerard Koek

Theo Konijnenburg

Marcel Kronenburg

Mirjam Kuitenbrouwer

Heidi Linck

Oscar Lourens

Erik Odijk

Geert-Jan van Oostende

René Roeten

Roland Schimmel

Suze May Sho

Rob Sweere

Simon van Til

Juliette Warmenhoven

 

curator Flos Wildschut