MIRJAM KUITENBROUWER

Crisscrossing, AIR Besiendershuis, Nijmegen, 2012
video installation (4 stop-motion film loops)
170 x 95 / 125 / 125 / 95 cm

Persbericht:

Het is ondertussen al de derde keer - we kunnen bijna spreken van een traditie – dat de oude karakteristieke voorgevel van het Besiendershuis aan de Waalkade tussen kerst en oudjaar weer als een sfeervolle beelddrager wordt gebruikt voor een nieuw videokunstwerk.

Dit jaar heeft AIR Besiendershuis de in Nijmegen geboren kunstenaar Mirjam Kuitenbrouwer uitgenodigd om speciaal voor deze gelegenheid een werk te realiseren. Het videokunstwerk ‘Crisscrossing’ is geïnspireerd op het ritme van het grote aantal luiken in de gevel van het Besiendershuis. Het videowerk laat een fascinerend spel zien van openklappende luiken in alle richtingen, waarbij ieder luik voorzien is van een lens. De titel ‘Crisscrossing’ speelt associatief in op de verspringingen in het totaalbeeld van opengaande en sluitende lensplaatjes, en de omkering daarbinnen van positief en negatief filmbeeld.

“Het werk is geïnspireerd op de dynamiek van de vele openstaande luiken in de gevel van het Besiendershuis”, aldus de kunstenaar. “Ook was ik geïntrigeerd door de paarsrood- en groengetinte ruitjes die zeer onregelmatig verspreid liggen in de glas-in-loodramen. Ze kleuren het doorzicht plaatselijk en ze doen me denken aan filters uit de fotografie die toegepast worden om kleur en contrastwerking in het beeld te versterken.”

De bevlogen manier waarop Mirjam Kuitenbrouwer over de materiaal-technische eigenschappen van de ramen in de gevel spreekt, zegt veel over hoe zij als kunstenaar de wereld om zich heen observeert. Kuitenbrouwer maakt installaties waarin fotografie een thematische rol speelt. De constructie en het mechaniek van de foto- of filmcamera gebruikt ze als metafoor voor karakteristieken van een ‘levend’ lichaam: een harde solide huls waarbinnen zich bijzonder gevoelige, geperfectioneerde, en kwetsbare zintuigen en sensoren bevinden. Het menselijk oog en de cameralens zijn voor Kuitenbrouwer de poort tussen het binnen en het buiten.

In haar project voor het Besiendershuis transformeert Kuitenbrouwer de grote glas-in-loodramen tot een schaakbord van luiken waarin tientallen lenzen vervat zijn. De filmpjes die in de raamvlakken geprojecteerd worden zijn animaties: ze zijn samengesteld uit honderden foto’s, die volgens het principe van ‘stop-motion’ in hoog tempo achterelkaar een bewegend beeld opleveren. Doordat de filmpjes in de verschillende ramen niet synchroon lopen, ontstaat een prettige onregelmatigheid in het kijken. Het geheel speelt met positief tegenover negatief beeld, wat een soort stereofoto-effect bewerkstelligt.

Kuitenbrouwer heeft voor haar opnamen twee modelconstructies gebouwd in de verhouding van de ramen van het Besiendershuis. Die modellen zijn gemaakt van lensplaatjes uit kleinbeeldcamera’s: zwarte rechthoekige kunststof paneeltjes, waarop het lensje is vastgezet. De scharnieren zijn zodanig bevestigd dat de luiken in verschillende richtingen opengaan: zowel horizontaal als verticaal, zowel links- als rechtsdraaiend.

Al die lensplaatjes in één vlak herinnerden de kunstenaar aan een camera met twaalf lenzen die in 1893 werd ontwikkeld door de Franse wetenschapper Albert Londe om beweging fotografisch vast te kunnen leggen. Het was de uitvinding van de chronofotografie, een procedé dat gezien kan worden als voorloper van de film.

“Verwant hieraan”, zo vertelt Kuitenbrouwer, “is een apparaat dat me al langer bezighoudt dat rond 1880 door de Oostenrijkse natuurkundige Ernst Mach werd ontwikkeld voor zogeheten Reihenaufnahme, een Reihenbetrachtungsgerät, dat juist geschikt is om foto’s van heel trage bewegingen te maken, zoals van plantengroei, nu beter bekend als time-lapse. De chronofotografie was er om razendsnelle bewegingen in mootjes te hakken om ze zo te kunnen analyseren. Ik heb meer met die traagheid, die dan uitmondt in een versneld beeld.”

Mirjam Kuitenbrouwer is gefascineerd door camera’s en viewers. Ze verzamelt, ontmantelt en demonteert voortdurend beeldproducerende technische apparatuur. Uit de lering van die analyses komt ze vervolgens op een poëtische manier tot nieuwe samenstellingen, constructies en beelden die weer geheel nieuwe inzichten doen ontstaan.

Maar voor wie al deze passioneel verzamelde technisch-historische informatie een beetje veel van het goede is, merkt de kunstenaar laconiek op dat je er ook de opengaande luikjes van gezellig ouderwetse adventskalenders in kunt herkennen. Dat past gewoon goed op dit moment van het jaar.

 –

Uitnodiging:

Crisscrossing
Mirjam Kuitenbrouwer
van 23-12 t/m 30-12
van 18 tot 23 uur

Van kerst tot oudjaar presenteert AIR Besiendershuis
‘Crisscrossing’

Naar aanleiding van het einde van 2012 nodigt AIR Besiendershuis u graag uit voor een gezellige eindejaarsborrel.
U bent van harte welkom op zondag 23 december om 16.00 uur.
Die namiddag wordt het videowerk ‘Crisscrossing’ van Mirjam Kuitenbrouwer voor het eerst vertoond. Het bijzondere kunstwerk wordt geprojecteerd op de oude glas-in-loodramen van het historische pand en zal van 23 tot en met 30 december van 18.00 tot 23.00 uur aan de buitenzijde van het Besiendershuis te zien zijn.

Mirjam Kuitenbrouwer is gefascineerd door camera’s en viewers. Ze verzamelt, ontmantelt en demonteert voortdurend beeldproducerende technische apparatuur. Uit de lering van die analyses komt ze vervolgens op een poëtische manier tot nieuwe samenstellingen, constructies en beelden die weer geheel nieuwe inzichten doen ontstaan. In haar project voor het Besiendershuis transformeert zij de glas-in-loodramen tot een schaakbord van open- en dichtgaande luiken waarin tientallen lenzen vervat zijn.

Tijdens de opening / kerstborrel geeft de kunstenaar omstreeks 16.30 uur een presentatie over het ontstaan van het werk.

NRC Handelsblad, agenda:

Crisscrossing

Voor de derde keer is er tussen Kerst en Nieuwjaar videokunst te zien op de karakteristieke voorgevel van het Besiendershuis aan de Waalkade in Nijmegen. Dit jaar heeft AIR Besiendershuis de in Nijmegen geboren kunstenaar Mirjam Kuitenbrouwer uitgenodigd om speciaal voor deze gelegenheid een werk te realiseren. Het videokunstwerk Crisscrossing is geïnspireerd op het ritme van het grote aantal luiken in de gevel van het Besiendershuis.

23 t/m 30 december. Waalkade, Nijmegen

NRC Handelsblad 20 12 2012, Cultureel Supplement, agenda, p.15

Crisscrossing

AIR Besiendershuis, Nijmegen

20 – 30 12 2012

curators: Andree van de Kerckhove, Jan Wieger van den Berg

back to previous page
back to previous page