One-way mirror, Museum Jan Cunen, Oss, 2009
brass, magnifying glasses, tile spacers, latex paint
360 x 440 x 425 cm (window 50,1 x 59,7 x 2,2 cm / wall 362 x 436 cm)

> installation views

01 Museum Jan Cunen, first floor, entrance to room 1
02 room1 (photo Peter Cox)
03 (photo Peter Cox)
04 obstructed doorway to room 2 with One-way mirror window (reverse side)
05
06 reverse side of One-way mirror window as seen in room 1 (photo Peter Cox)
07 room 2, obstructed doorway with One-way mirror window
08 room 1 seen from room 2 (photo Peter Cox)
09
10
11 floorplan, WDB 52 / 20.04.09

> video

00:58, video by Paul Kuitenbrouwer
 

> construction: wall / window

wall: plan and execution
01 TV test pattern Wallonië, 1949
02 TV test pattern NOS, 1972
03 Tokyo Cheetah television, model for One-way mirror installation
04 draft for One-way mirror wall situated in room 1, Museum Jan Cunen, WDB 55 / 21.05.09
05 tile spacers on painted background (RAL 7023), 362 x 436 cm (photo Peter Cox)
06 cross stitch pattern for execution with tile spacers
07 tile spacers
08 applying 4617 tile spacers on the wall; black: 1609, yellow: 1824, orche: 1184 pieces
09
10 finished wall

window construction
01 two pages from WDB 54 / 19.05.09
02 pencil on transparent sketching paper
03 photocopy on drawing paper, 50 x 65 cm
04 two transparencies on top of each other
05 welding table
06
07
08
09 finished brass construction for One-way mirror window
10 seventy-four grinded acrylic magnifying glasses
11 inserting the lenses into the frame
12 finished state, 50,1 x 59,7 x 2,2 cm
13 detail
 

> text: explanation & project description (in Dutch)

Net als bij het observatieraam in een verhoorkamer waarvan het glas vervangen is door een doorkijkspiegel, kijk je in deze installatie door het ‘One-way mirror’-raam naar wat er in de aangrenzende ruimte te zien is, zonder zelf gezien te worden. In de eerste zaal is met tegelvoegkruisjes een wandvullende afbeelding van een beeldscherm aangebracht. De directe waarneming hiervan wordt door de bezoeker, zodra hij in de verduisterde ruimte ernaast staat, uit de herinnering vergeleken met wat hij daarvan ziet door het vergrootglazenraam in de tussendeur, dat een veelvoudig verkleind, versnipperd en (bij de minste beweging) verschuivend beeld oplevert. Het beeldscherm op de muur heeft zodoende de functie van ‘testbeeld’, en het tussenraam wordt een kijkinstrument om het testbeeld te bekijken. Het raam integreert de veelheid aan invalshoeken op één onderwerp.

© Mirjam Kuitenbrouwer, 2012

project description
De raamconstructie die geplaatst wordt in de tussendeur tussen de twee zalen houdt het midden tussen een scherm en een raam. Een raam, daar kijk je doorheen, en een scherm houdt juist een doorzicht tegen. Ik had net een aantal foto’s gemaakt van videobeelden op m’n Aristona-televisie van de documentaire over Samuel Beckett uit 1993 (waarin de sleutelzin ‘De ervaring van het zijn is de ervaring van het door jezelf opgemerkt te worden’ door de commentaarstem wordt uitgesproken), en werd me daarbij bewust van de bolling van dat beeldscherm en het afgeronde beeldkader, dat het tegengestelde is van de tegenwoordige ‘flatscreen’ televisie. Die bolling heeft een overeenkomst met de bolling van rechthoekige vergrootglazen.
    Een scherm is iets dat het ene deel van de ruimte afzondert van het daarachtergelegen deel: het is een scheidingsvlak, waar je vaak niet doorheen kunt kijken. Een raam is ook zo’n tussenvlak, maar heeft juist meestal een verbindende functie om contact te laten bestaan tussen wat er aan de ene en de andere kant van het raam gebeurt.
    Beelden door een scherm weergegeven, zijn een projectie van iets, een indirecte weergave. Door het raam samen te stellen uit rechthoekige vergrootglazen krijg je te maken met een vervormde weergave van het doorzicht. De lens maakt er een beeld van. Kijk je door vlakglas, dan heb je niet de ervaring dat je naar een beeld kijkt, je kijkt gewoon naar wat er is, aan de andere kant van het glas. Mijn raam wordt dus een soort beeldscherm mèt doorzicht, ter grootte van het doorgeefluik in de muur tussen kamer en keuken zoals dat in de jaren 60 in de moderne doorzonwoning gebruikelijk was. Een televisie is eigenlijk ook niets meer dan een doorgeefluik.

Bij het kijken naar een beeldscherm ben je je bewust van de afstand van jezelf tot dat beeld, niet in de letterlijke zin, dat je er op één of twee meter vandaan zit, maar dat het beeld dat je ziet een projectie is, een representatie van iets anders, van iets ‘uit de werkelijkheid’, op een afstand in tijd en ruimte van de tijd en ruimte waar je zelf bent op dat moment. Beelden hebben een ‘eigen’ werkelijkheid. Je bent van dat beeld afgesneden, want in een andere werkelijkheid. Het beeld, weergegeven door een scherm heeft bovendien een andere maat dan waar het voor staat: het beeldscherm van een televisie verkleint vaak de weergegeven situatie, een filmdoek vergroot het. Dat is heel clichématig gedacht natuurlijk. Maar er is een overeenkomst met wat die lenzen doen in het raam: ze vergroten dat uitzicht niet, maar verkleinen het, zoals bij het zicht door een deurspion.

In Museum Jan Cunen gaat het om de scheiding tussen de twee naast elkaar gelegen zalen die door de (weggenomen) tussendeur met elkaar in verbinding staan. Ben je in de ene ruimte, dan kun je naar de andere ruimte –waar je niet bent– kijken. Net als door het raam in de ruimte grenzend aan een verhoorkamer van een politiebureau, waar het glas is vervangen door een doorkijkspiegel, ook wel ‘confrontatiespiegel’ (one-way mirror) genoemd. Dat raam is er ter observatie, je kunt er maar aan één kant doorheen kijken. Degene die geobserveerd wordt ziet zichzelf, want aan die kant is het raam een spiegel. Hij wordt bekeken zonder dat te kunnen zien.
    In de ‘One-way mirror’–installatie zul je de direkte ervaring van de daglichtruimte vergelijken met wat je daarvan ziet door het vergrootglazenraam vanuit de verduisterde kamer. Dat raam in de tussendeur geeft een totaal vertekend beeld van de ruimte ernaast. Op de grote wand in zaal 1 wordt op een grijze ondergrond met tegelvoegkruisjes een wandvullende afbeelding van een beeldscherm aangebracht die in een dusdanig grove resolutie (heel grote pixels) is uitgevoerd dat je er als je in de kamer zelf bent niet veel van kunt maken. Kijk je ernaar door het vergrootglazenraam vanuit de andere, verduisterde kamer (zaal 2), dan wordt dat beeld vanzelf zo sterk verkleind dat het leesbaar wordt. De vergrootglazen verkleinen en versnipperen het uitzicht tot fragmenten van postzegelformaat. De pixelafbeelding op de muur heeft zodoende de functie van ‘testbeeld’. En het tussenraam wordt een kijkinstrument om het testbeeld te observeren.

Mirjam Kuitenbrouwer, aantekeningen uit WDB 52 / 17–22.04.09
afb: floorplan, WDB 52 / 20.04.09
 

> research: Beckett-1 / Beckett-2 / Mies van der Rohe

Beckett-1: remarkable resemblance between museum room and room featuring in Beckett's film Film (1965)
Ik ontdekte een opmerkelijke overeenkomst tussen een filmfragment van Beckett en een van de zalen in Museum Jan Cunen. Vorige week bekeek ik een oude videotape met de documentaire ‘Waiting for Beckett’ van John Reilly (1993), op zoek naar het fragment met de uitspraak die me al jaren bezighoudt: ‘De ervaring van het zijn is de ervaring van het door jezelf opgemerkt te worden’. De commentaarstem die onder fragmenten uit Beckett’s geluidloze film ‘Film’ is gezet, is in de Nederlandse uitzending, die ondertiteld werd, daardoor ook in beeld gekomen. Kort voor dat bewuste citaat zie je een man verwoede pogingen doen om onopgemerkt te blijven. In zijn kamer sluipt hij langs de wanden om schichtig bij het raam een totaal vergaan rolgordijn te sluiten. Die raamhoek lijkt heel sterk op een hoek in zaal 2, met net zo’n lambrisering en schuifraam. (WDB 52 / 22.04.09)

N.B.: De originele film van Beckett is op UbuWeb te bekijken.
afb.: left: room featuring in Beckett's film Film (1965), right: room 2 in Museum Jan Cunen, Oss (NL)

Beckett-2: video stills from television documentary Van en over Beckett, 10 01 1999 (John Reilly, 1993)
01 He starts of the script of Film…
02 …with a quotation of the Irish philosopher Bishop Berkley, which is:
03 ‘To be is to be perceived.’
04 But this character doesn’t want to be.
05 So he is a character who is desperately trying not to be perceived.
06 That’s why he puts draperies on all the windows…
07 …and he even puts something over the goldfish bowl so the goldfish won’t see him.
08 And when he finally has removed everything…
09 …he sits in the chair thinking: Now I’m no longer and I won’t be there anymore.
10 But he’s still there, and he looks out and in the corner of the room…
11 …there is something looking at him, and that’s himself.
12 And so what Beckett is saying is:
13 The experience of being is the experience of being perceived by oneself.

Mies van der Rohe: in documentary Mies, Michael Blackwood, 1985, TROS TV, 11 12 1999
01 Die Konstruktion…
02 …folgt ihren klaren Gesetzen…
03 …und kann gar nicht mehr erreichen.
04 Aber wenn die Konstruktion…
05 …zu einem Ausdruck erhoben wird…
06 …dass man ihr ein Sinn gibt…
07 …dann hat man über Struktur zu sprechen.
08 Konstruktionen sind eigentlich Fakts.
09 Und die Struktur gibt den Fakts ein Sinn.
 

> links

link 1
Museum Jan Cunen

Museum Jan Cunen > tentoonstellingen > gemist
Mirjam Kuitenbrouwer
One-way mirror
21 06 – 06 09 2009

In het doordachte, hechte oeuvre van Mirjam Kuitenbrouwer (Nijmegen, 1967) draait het om waarnemen. Haar vroege werk bestaat onder andere uit tweedimensionale panelen waar in schilderingen en fotocollages binnenruimtes gesuggereerd worden. Kuitenbrouwer combineerde binnen deze voorstellingen verschillende standpunten en perspectieven, wat een...

link 2
One-way mirror / poster edition

One-way mirror, 2009
poster edition in addition to the exhibition at Museum Jan Cunen, Oss
98 x 68 cm

De 75 tekst- en 35 beeldcitaten in dit dossier hebben betrekking op het zogeheten ‘one-way mirror’-principe. Ze illustreren in talloze variaties de problemen van communicatie, spiegeling en zelfverdubbeling. In alles draait het om het misverstand van vereenzelviging en de onmogelijkheid twee schijnbaar overeenkomstige representaties te doen samenvallen.

link 3
One-way mirror / invitation)

Mirjam Kuitenbrouwer
One-way mirror
21 juni t/m 6 september 2009
U bent van harte uitgenodigd voor de opening op 11 juli om 16 uur in Museum Jan Cunen te Oss
Museum Jan Cunen, Molenstraat 65, 5341 GC Oss, tel 0412 629328
museumjancunen@oss.nl www.museumjancunen.nl
open dinsdag t/m zondag 12.30—16.30 uur toegang gratis

link 4
Samuel Beckett’s film Film on UbuWeb

Samuel Beckett (1906 – 1989), Film (1965)
24 minutes, black and white, directed by Alan Schneider, writing credits: Samuel Beckett
Cast: Buster Keaton – The Man, Nell Harrison – Passerby, James Karen – Passerby, Cinematography by Boris Kaufman, Film Editing by Sidney Meyers
Art Direction by Burr Smidt, Joseph F. Coffey – camera operator

UbuWeb is a completely independent resource dedicated to all strains of the avant-garde, ethnopoetics, and outsider arts.

–

One-way mirror

Museum Jan Cunen, Oss

21 06 – 06 09 2009